اشتباهاتی که موجب عدم توازن در تراز ازمایشی می شود:
اشتباهاتی زیر باعث می شود تراز ازمایش دو ستونی و یا دو ستون اخر تراز ازمایشی چهارستونی توازن نداشته باشد
۱) اشتباه در محاسبه جمع ستون های مانده حسابها در تراز ازمایشی
۲) عدم انقال یک طرفه ثبت روزنامه به حسابهای دفتر کل
مثلا در فروش نقدی ممکن است طرف بدهکار معامله به درستی به حساب صندوق یا بانک نقل شود. اما طرف بستانکار به حساب فروش نقل نشود
۳) انتقال دادن هر دو طرف یک ثبت روزنامه به ستون بدهکار یا ستون بستانکار حسابهای دفتر کل
مثلا در نقل ثبت روزنامه مربوط به خرید اثاثه اداری 200.000 ریال کالا ممکن است حساب دفتر کل اثاثه اداری به درستی بدهکار اما در نقل طرف بستانکار اشتباه شود و مبلغ مذ بور به جای ستون بستانکار حساب صندوق به ستون بدهکار صندوق نقل شود.
۴) نقل مبلغ نادرست به حسابهای دفتر کل
مثلا ممکمن است ثبت روزنامه ای که در ان حساب صندوق مبلغ 20.000 ریال بدهکار شده است. برای انتقال ان به دفتر کل به اشتباه حساب دفتر کل صندوق مبلغ 2,000 ریال بدهکار شود
۵) نوشتن رقم بدهکار وبستانکار نا مساوی برای یک معامله در دفتر روزنامه
مثلا ممکن است طرف بدهکار یک ثبت روزنامه 40.000 ریال و طرف بستانکار ان اشتباها 400.000 ریال نوشته شود. احتمال این نوع اشتباه در ثبت های مرکب بیشتر است
اشتباهات زیر بدون انکه بر توازن تراز ازمایشی اثر بگذارند موجب عدم تطابق رقم گردش عملیات دفتر روزنامه و دفتر کل می شوند
۶) عدم اتقال دو طرف یک ثبت روزنامه به حسابهای مربوط در دفتر کل
۷) انتقال دو طرف یک ثبت روزنامه با مبلغ کمتر یا بیشتر.به حسابهای مربوط در دفتر کل
۸) وقوع اشتباهات خنثی کننده
مثلا در صورتی که جمع ستون بدهکار یک ی از حسابهای دارایی و جمع ستون بستانکار یک از حسابهای بدهی به یک میزان کمتر یا بیشتر از واقع قلم داد شود.