برای انتقال اموال متوفی نیاز به گواهی مالیات بر ارث می باشد. یعنی ابتدا باید مالیات بر ارث پرداخت گردد و سپس نسبت به انتقال ماترک به غیر اقدام گردد.
برای متوفیان سال ۹۵ به بعد برابر اصلاحیه قانون مالیات ها، وراث می توانند به دو طریق نسبت به تعیین وضعیت مالیاتی ماترک اقدام نمایند
یکی تنظیم و تسلیم فرم موضوع ماده ۳۴ قانون مالیات های مستقیم و دیگر تنظیم و تسلیم اظهارنامه مالیات بر ارث موضوع ماده ۲۶ این قانون.
اگر تمایل به تعیین تکلیف ماترک متوفی به صورت موردی دارید با تکمیل فرم های مربوط به هر یک از انواع ماترک، تقاضای گواهی ماده ۳۴ نمایید که در اینصورت نسبت به تعیین ارزش ماترک اقدام که به نرخ های مندرج در ماده ۱۷ ق.م.م مشمول مالیات خواهید بود.
اگر هم تمایل به کسر (هزینه های کفن و دفن – واجبات مالی و عبادی – دیون محقق متوفی) از ماترک موضوع ماده ۱۷ ق.م.م دارید اظهارنامه مالیاتی را مطابق ماده ۲۶ ق.م.م تنظیم و تسلیم نمایید.
مطابق بند ۵ ماده ۱۷ قانون مالیات های مستقیم، نسبت به املاک و حق واگذاری محل یک و نیم (۱/۵) برابر نرخهای مذکور در ماده (۵۹) این قانون به مأخذ ارزش معاملاتی املاک و یا به مأخذ ارزش روز حق واگذاری حسب مورد، در تاریخ ثبت انتقال به نام وراث، مشمول مالیات خواهد بود.
به عبارتی در مورد املاک مانند زمین و آپارتمان مسکونی و امثالهم یک و نیم (۱/۵) برابر ۵% که می شود ۷.۵% ارزش معاملاتی و در مورد حق واگذاری محل املاک تجاری مانند سرقفلی مغازه یک و نیم (۱/۵) برابر ۲% که می شود ۳% ارزش سرقفلی تعیین شده ، مالیات متعلقه خواهد بود.