یکی از مهمترین نیازهای امروزی، تأمین منابع غذایی است و کیفیت غذای مصرفی هر کشوری ارتباط مستقیم با سطح آگاهی از مسائل بهداشتی و تغذیه ای و همچنین توان اقتصادی مردم آن کشور دارد.
اهمیت شیلات نه تنها به دلیل سهم مهمی که آبزیان در تأمین غذای مصرفی جامعه دارند، بلکه
به دلیل نقش مهمی که در پایداری اکوسیستم ایفا می کند، روزبه روز در حال گسترش است.
فائو در آینده نقش مهمی در تأمین غذا، اشتغال، ارزآوری و توسعه روستایی برای آبزی پروری
پیش بینی می کند؛ به گونه ای که سهم محصولات غذایی دریایی پرورشی از ۴۵ درصد فعلی به ۶۲ درصددر سال ۲۰۳۰ افزایش پیدا خواهد کرد.محصولات شیلاتی از دیرباز کالاهایی با قدرت ارزآوری بالا شناخته شده و امروزه در تجارت جهانی سهم بزرگی را به خود اختصاص داده اند. یکی از منابع خدادادی که می تواند برای امنیت غذایی جامعه وتوسعه صادرات غیرنفتی کشور جایگاه ویژه ای
را به خود اختصاص دهد، منابع آبزی است.
لذا در این برهه زمانی که کشور با کمبود درآمد ارزی و کاهش قیمت جهانی نفت مواجه است، توسعه این صنعت می توانداقتصاد کشور را در کنار اقتصاد دیگر زیربخش های کشاورزی، صنعتی و خدماتی از اقتصاد تک محصولی نفت خارج کرده و موجب پیشبرد اهداف کلان اقتصاد کشور نظیر کسب درآمد ارزی به وسیله صادرات،اشتغالزایی، توسعه مناطق محروم سواحل مرزی به خصوص در جنوب کشور و همچنین تأمین پروتئین جیره غذایی جامعه و جلوگیری از خروج ارز نفتی برای واردات گوشت قرمز یا گوشت مرغ شود.
گفتنی است: رشد تولید آبزیان در دنیا و گذر از مرز ۱۶۰ میلیون تندر سال ۲۰۱۴ بیانگر بازار رو به رشد حوزه شیلات است. به طوری که میزان تولید آبزیان طی سال های ۱۹۵۰ تا ۲۰۱۴ در حال افزایش بوده و رویکرد جهانی به سمت آبزی پروری است.
همچنین در چارچوب تغییر رویکرد از صیادی به آبزی پروری برآورد می شود سهم آبزی پروری از ۴۴ درصد فعلی به ۵۲ درصد و مصرف ماهی نیز از ۵۰ به ۵۷ درصد در سال ۲۰۲۵ افزایش یابد.
پرورش ماهی در قفس: به طور کلی پرورش ماهی با هدف تولید اقتصادی، اغلب در یکی از چهار نوع محیط پرورشی شامل استخرهای خاکی، کانال های سیمانی، مخازن و قفس ها صورت
می پذیرد. در پرورش ماهی در قفس ازمنابع آبی موجود بهره می برند.
در حال حاضر با توجه به محدودیت های فراوان در بهره برداری از منابع آبی، بحران کم آبی و غیره، توجه به توسعه پرورش ماهی در قفس و جایگزینی آن با فعالیت های صیادی در اغلب کشورها آغاز شده و آبزی پروری در قفس در دهه گذشته به سرعت در جهان رشد و توسعه یافته است، در حال حاضر بیش از ۶۲ کشور در زمینه پرورش آبزیان در قفس مشغول فعالیت هستند.
برترین کشورهای استفاده کننده از فناوری پرورش ماهی در قفس توسط فائو معرفی شده اند که دراین بین کشورهای چین، نروژ و شیلی به ترتیب ۲۹ ، ۱۹و ۱۷ درصد از کل پرورش ماهی در قفس را به خود اختصاص داده اند. در بین کشورهای منطقه خاورمیانه هم کشورهای امارات متحده عربی و ترکیه در زمینه پرورش ماهی در قفس پیشتاز هستند.
طبق آمار منتشر شده فائو، بیشترین پرورش ماهی در قفس در دریاچه ها و سدهای ایرانی به ظرفیت ۷۵۴ تن در سال ۲۰۱۴ بوده است که از این مقدار سهم استان های مازندران و گیلان ۱۲۳ تن بوده است.
همچنین طرح های توسعه ای برای ترویج فرهنگ پرورشماهی در قفس در دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان در جریان است.
شایان ذکر است: وزارت جهاد کشاورزی پرورش ماهی در قفس را به عنوان یکی از طرح های
اولویت دار در راستای سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی در دستور کار قرار داده است که این اولویت به تصویب شورای اقتصاد هم رسیده که این خود نشان از عزم حاکمیت و حمایت از فناوری پرورش ماهی در قفس در سال های آینده دارد.
از سوی دیگر، میزان صید در آبهای شمال کاهش و در آبهای جنوب افزایش یافته و همچنین میزان آبزی پروری در کشور رو به افزایش است. درمجموع سهم پرورش ماهی درقفس های دریایی تنها ۰۳ ر ۰ درصد از کل میزان تولید آبزی پروری در سال ۱۳۹۳ است که این نشان دهنده توجه ناکافی به این نوع از فناوری پرورش ماهی است.
صنایع دریایی به عنوان یکی از راهبردی ترین
حوزه های صنعتی کشور است که توجه به این صنعت موجبات رشد و توسعه اقتصاد کشور را فراهم می سازد.
اهمیت دریا و نقش آن در اقتصاد و زندگی امروز انکارناپذیر است. منافع کشورهای صاحب دریا ارتباطی مستقیم با نیازمندی ها، توانایی ها و فرهنگ آنها دارد و درواقع سیاست دریایی آن کشورهابراساس این مشخصات تدوین می شود. این سیاست ها در قالب راهبرد دریایی کشورها تبیین می شود واهداف اقتصادی، سیاسی و نظامی را به دنبال دارد. دستیابی به هریک از اهداف مذکور به میزان به کارگیری صحیح و مؤثر نیروی انسانی، ابزار و تجهیزات و زیرساخت های قانونی بستگی دارد.
به طور کلی می توان صنایع دریایی را به حوزه های متنوعی شامل حمل ونقل دریایی، ساخت و تعمیر کشتی، صنایع فراساحل، انرژی های
تجدیدپذیر، صنایع دریایی نظامی، تأمین مواد وتجهیزات، گردشگری دریایی، شیلات و صنایع وابسته تقسیم بندی کرد.